Miras Davaları

1.Mirasın Kabulü ve Reddi

1.1. Reddi Miras (TMK m.606–611)

  • Reddi Süresi: Miras bırakanın ölümünü öğrendiği tarihten itibaren 3 ay; bu süre içinde reddedilmezse mirası istisnaen 1 yıl içinde ret hakkı saklıdır (TMKm.607/I).
  • Şekil: Sulh Hukuk Mahkemesi’ne yazılı beyanla başvuru; ret kaydı nüfus kütüğüne işlenir.

1.2. Kabule Rızaen ve Şarta Bağlı Kabul (TMK m.609–610)

  • Şarta Bağlı Kabul: Miras bırakanın borçtan feragat şartı koyması hâlinde; borç miktarı tanınacak miras miktarını aşarsa miras reddedilmiş sayılır.
  • Rızaen Kabul: Ölüm döşeğindeki mirasçı, süresiz kabul beyânı.

 

2.Mirasçılık Belgesi (TMK m.602)

  • Başvuru Yeri: Miras bırakanın ölüm tarihi itibarıyla son ikametgâhının bulunduğu Nüfus Müdürlüğü veya Sulh Hukuk Mahkemesi.
  • Gerekli Belgeler: Ölüm belgesi, nüfus kayıt örneği, mirasçılık bildirimi, varsa vasiyetname.
  • İtiraz ve Düzeltme: Mirasçılık belgesine itiraz, Sulh Hukuk Mahkemesi’nde 2 hafta içinde yapılır (HMK m.324).

 

3.Miras Ortaklığının Giderilmesi (İzale-i Şuyu)

3.1. Dava Konusu ve Görev

  • Konu: Ortaklığa konu taşınmaz ve hakların paylaşılması.
  • Görevli Mahkeme: Sulh Hukuk Mahkemesi (HMK m.4/I-c).
  • Yetkili Mahkeme: Ortaklığın konusu taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi.

3.2. Usul ve Süreç

  1. Talep: Bir veya birkaç mirasçı tarafından dava açılır.
  2. Delil: Tapu kayıtları, mirasçılık belgesi, bilirkişi raporu (rayiç değer tespiti).
  3. Hüküm: Pay oranına göre tespiti; aynen taksim veya bedel tazminatı.

 

4.Tenkis (Miras İntikali Üzerinden İadî Talepler)

  • Kapsam: Miras bırakanın sağlığındaki bağış ve avanslar (TMK m.603).
  • Dava Süresi: Mirasın kabulünden itibaren 1 yıl içinde Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvuru; her halükârda 10 yıl içinde hak düşürücü süre (BK m.146).
  • Sonuç: Mirasçının artı miras payından indirim veya diğer mirasçıya iade.

 

5.Vasiyetname ve Miras Sözleşmesi İptal Davası

Konu

Hüküm

Süre

Mahkeme

Vasiyetname Geçersizlik

Biçim, irade sakatlığı, usul

5 yıl (TMKm.590)

Asliye Hukuk Mahkemesi

Miras Sözleşmesi İptali

Taraflar arası anlaşma

5 yıl (TMKm.585)

Asliye Hukuk Mahkemesi

  • Biçim Şartı: El yazısı, tanıklı, noter onaylı düzenleme kuralları.
  • İrade Sakatlığı: Hile, korkutma, akıl hastalığı.

 

6.Zamanaşımı ve Hak Düşürücü Süreler

İşlem

Yasal Dayanak

Süre

Mirasın Reddi

TMKm.607

3 ay / 1 yıl

Tenkis Davası

TMKm.603 & BKm.146

1 yıl / 10 yıl

Vasiyetname İptali

TMKm.590

5 yıl

Mirasçılık Belgesine İtiraz

HMKm.324

2 hafta

Ortaklığın Giderilmesi Davası

HMK m.4/I-c

Hak düşürücü süre yok; alacak niteliğindeki talepler 10 yıl

Miras Paylarının İcra Takibi

İİK

10 yıl