1.Disiplin Cezalarına Karşı İptal Davası
Özellik | Açıklama |
|---|---|
Konu | Memura verilen uyarma, kınama, aylıktan kesme, kademe ilerlemesi durdurma cezalarının iptali |
Hukuki Dayanak | 657 sayılı DMK m. 125–137 |
Dava Şartı | İdari işlem tebliğ tarihinden itibaren 60 gün içinde dava açma zorunluluğu (İİK m. 13/B-1) |
Zamanaşımı | İptal davasına özgü hak düşürücü süre: 60 gün |
Görevli Mahkeme | İdare Mahkemesi (İİK m. 13/A) |
Yetkili Mahkeme | İşlemin tesis edildiği idari merciin bulunduğu yer |
Delil Düzeni | İşlem gerekçesi, soruşturma evrakı, tanık beyanları, disiplin kurulu karar tutanakları |
Danıştay yerleşik kararı: “Disiplin cezasının hukuka aykırılığı, işlem yürütme yetkisinin aşılması veya usul hükmüne uyulmamasından kaynaklanır.” (Danıştay 12. Daire, 2020/1042 E., 2021/2198 K.)
2.Görevden Alınma ve Görevden Uzaklaştırma İşlemlerine Karşı İptal
Özellik | Açıklama |
|---|---|
Konu | Memurun görevden alınması / geçici görevden uzaklaştırma kararlarının iptali |
Hukuki Dayanak | 657 DMK m. 125/A (uzaklaştırma), 657 DMK m. 125/B (kesin görevden alma) |
Dava Şartı | İşlemin tebliğ tarihinden itibaren 60 gün içinde dava açma zorunluluğu (İİK m. 13/B-1) |
Zamanaşımı | 60 gün |
Görevli & Yetkili | İdare Mahkemesi, karar merciinin bulunduğu yer |
Delil Düzeni | Disiplin soruşturma tutanakları, idari soruşturma raporu, tanık beyanları |
Danıştay Kararı: “Geçici uzaklaştırma kararı, disiplin soruşturmasının sonucu değil; hizmetin devamını güvence altına alma tedbiridir; usul şartları aranır.” (Danıştay 12. Daire, 2019/756 E., 2020/3841 K.)
3.Kamulaştırmasız El Atma Tazminat Davası
Özellik | Açıklama |
|---|---|
Konu | Kamu hizmetine tahsis edilen taşınmaz için kamulaştırma yapılmaksızın fiilen yararlanma nedeniyle tazminat talebi |
Hukuki Dayanak | Anayasa m. 35; 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu Ek m. 1 |
Dava Şartı | Planın kesinleştiği veya fiilen el atma başlangıcının tespiti sonrası, 1 yıl içinde dava açılması önerilir |
Zamanaşımı | Rusin öğrenme tarihinden itibaren 1 yıl; her halükârda 5 yıl (Kmk Ek m. 1/4) |
Görevli & Yetkili | Asliye Hukuk Mahkemesi; taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi |
Delil Düzeni | İmar planı nüshası, tapu kayıtları, bilirkişi rayiç değer raporu, fiili kullanım delilleri |
Yargıtay Kararı: “Uzun süre kamulaştırılmayan ve kamu hizmeti için kullanılmayan yeşil alan kararları, mülkiyet hakkına aykırıdır; tazminata hak doğar.” (Yargıtay 5. HD, 2018/2561 E., 2019/1342 K.)
4.İmar Planı İptal Davası
Özellik | Açıklama |
|---|---|
Konu | Nazım ve uygulama imar planlarında leh veya aleyhe değişikliklere karşı iptal talepleri |
Hukuki Dayanak | 3194 sayılı İmar Kanunu m. 8; 3402 sayılı Kadastro Kanunu m. 18 |
Dava Şartı | Planın askı süresi içinde veya kesinleşme tarihinden itibaren 60 gün içinde dava açma |
Zamanaşımı | Hak düşürücü süre: 60 gün |
Görevli & Yetkili | İdare Mahkemesi; planı yapan idarenin bulunduğu yer mahkemesi |
Delil Düzeni | Askı ilan tutanağı, imar planı paftaları, itiraz dilekçeleri, bilirkişi raporu |
Danıştay Kararı: “Askı ilan süresine uyulmadan yürürlüğe konulan imar planı kesinleşmez; planın hukuka aykırılığı doğrudan iptal sebebidir.” (Danıştay 6. Daire, 2021/3357 E., 2022/2890 K.)
5.Atama ve Yer Değişikliği İptal Davası
Özellik | Açıklama |
|---|---|
Konu | Memurun idarece yapılan atama, nakil veya yer değişikliği işlemlerinin iptali |
Hukuki Dayanak | 657 DMK m. 76 (atama), 657 DMK m. 77 (nakil) |
Dava Şartı | İşlemin tebliğ tarihinden itibaren 60 gün içinde iptal davası açma zorunluluğu |
Zamanaşımı | 60 gün |
Görevli & Yetkili | İdare Mahkemesi; karar merciinin bulunduğu yer |
Delil Düzeni | Atama/yer değiştirme yazısı, hizmet puanı cetveli, ihtiyati tedbir talepleri |
Danıştay Kararı: “Atama ve nakil işlemlerinde memurun hizmet puanı değerlendirmesi usulüne uygun yapılmalı; keyfî değerlendirme hukuka aykırıdır.” (Danıştay 12. Daire, 2020/1123 E., 2021/1987 K.)
6.Dava Süreçleri ve Önemli Usuller
- İhtiyati Tedbir Talebi (İİK m. 27; 2577 m. 27): İdari işlemin telafisi güç zarar doğurması hâlinde dava açılırken talep edilebilir; mahkeme kararı 7 gün içinde verir.
- Belge ve Delil Toplama: Yazılı idari karar, tebliğ evrakı, bilirkişi raporları, uzman müzekkereleri.
- İstinaf/Temyiz: 2016 sonrası istinaf imkânı (30 gün); Danıştay’a temyiz (60 gün).
- Yeniden İnceleme: Kesinleşen kararlar için olağanüstü itiraz (yeni delil, usul hatası).